Dziś coraz więcej osób rezygnuje z noszenia okularów na rzecz soczewek kontaktowych. Umożliwiają prowadzenie bardziej aktywnego trybu życia i skutecznie eliminują problem uciążliwego parowania czy brudzenia się szkieł. Nie każdy jednak wie, w jaki sposób soczewki kontaktowe umożliwiają nam widzenie. Jak się okazuje, nie jest to aż tak skomplikowane.
Jak właściwie powstały soczewki kontaktowe?
Wydawać by się mogło, że soczewki to dość młody wynalazek – nic bardziej mylnego. Ich historia sięga aż do 1508 roku. W tym czasie Leonardo da Vinci stworzył projekt korekcyjnych soczewek, które miały kontakt z rogówką. Nie został on jednak nigdy zrealizowany, ponieważ da Vinci i jego umysł znacznie wyprzedzali techniczne możliwości, jakie były dostępne w tym okresie. W 1632 roku Kartezjusz zajął się teoretycznym opracowaniem soczewki, która pokrywałaby rogówkę. Z kolei w 1801 roku Thomas Young jako pierwszy skonstruował działający model kontaktowych soczewek. Wyglądały one dość nietypowo – złożone były ze szklanej rurki wypełnionej wodą, którą przykładało się bezpośrednio do oka.
Prawdziwym ojcem „kontaktów” jest Friedrich Anton Müller, który wykonał model soczewki korekcyjnej w 1887 roku. Założono ją choremu z zaćmą, który dodatkowo nie miał powieki – soczewka służyła mu aż do śmierci w 1907 roku. Od tamtej pory soczewki przeszły wiele modyfikacji, a dziś wiele osób nie wyobraża sobie bez nich życia.
Jak działają soczewki kontaktowe?
Dzisiejsze soczewki kontaktowe potrafią korygować niemal wszystkie wady wzroku – także astygmatyzm. Ich działanie wygląda podobnie jak w przypadku okularów, a więc ich zadaniem jest załamywanie i skupianie światła tak, aby możliwe było wyraźne widzenie. Przylegają do płynu łzowego, który znajduje się na powierzchni oka, a przy każdym jego ruchu poruszają się w naturalny sposób razem z nim – dla wielu są więc o wiele wygodniejsze niż tradycyjne okulary.
Soczewki przy krótko- i dalekowzroczności
Krótkowzroczność to jedna z najczęściej spotykanych wad wzroku, która polega na wyraźnym widzeniu obiektów znajdujących się blisko – przedmioty znajdujące się daleko są niewyraźne i zamazane. Osoby z tą wadą powinny nosić szkła kontaktowe rozpraszające, które będą powodować rozpraszanie światła. Z kolei dalekowzroczność jest wadą, która przyczynia się do niewyraźnego widzenia przedmiotów znajdujących się blisko – te w oddali widzimy natomiast bardzo dobrze. Tutaj soczewki muszą być skupiające, o dodatnich wartościach dioptrii.
Rodzaje soczewek kontaktowych
Na rynku mamy ogromny wybór soczewek i możemy je podzielić na kilka kategorii. Jedną z nich jest sposób zastosowania – wśród nich wyróżniamy soczewki kontaktowe korekcyjne, kosmetyczne i lecznicze. Te korekcyjne służą do wyrównania naszej wady wzroku, a wśród nich są soczewki toryczne (stosowane przy astygmatyzmie), sferyczne (pomagają korygować daleko- i krótkowzroczność) oraz multifocalne (pomagają w korekcie starczowzroczności, czyli presbiopii). Soczewki kosmetyczne służą przede wszystkim do zmiany koloru oka, często stosuje się je do zakrycia zewnętrznych wad oka – zakrywają np. widoczną zaćmę. Natomiast te lecznicze wykorzystuje się najczęściej pomocniczo przy schorzeniu lub urazie rogówki, jako opatrunek bądź nośnik leków. Zapewniają dobrą ochronę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.
Ze względu na czas noszenia soczewek możemy wyróżnić jednodniowe, wielokrotnego użytku (dwutygodniowe, miesięczne), roczne. Ponadto rynku znajdziemy soczewki dzienne (zdejmowane każdego dnia), elastyczne (noszone non stop przez kilka dni) i ciągłe (można je nosić bez przerwy nawet przez 30 dni i nocy).